Καλησπέρα σε όλα τα μέλη της κοινότητας,

θα ήθελα να παραθέσω μερικές πληροφορίες γύρω από την έννοια της διαφορετικότητας, με αφορμή την 1η ενότητα του μαθήματος «Οι πολλαπλές πτυχές της διαφορετικότητας».

Η σύγχρονη πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από την ποικιλομορφία και τον πλουραλισμό ιδεών. Κατ’ επέκταση, η διαφορετικότητα είναι πολύπτυχη και αδιαμφισβήτητη. Οι διαφορές είναι αμέτρητες και η μείξη τους συνθέτει την ταυτότητα του ατόμου που αποτυπώνεται στη βιογραφία του. Αυτές οι πολλαπλές πτυχές της διαφορετικότητας μπορεί να μην είναι ορατές, επειδή συχνά δεν γίνονται αντιληπτές όλες οι διαστάσεις των στοιχειών που συνιστούν τη μοναδικότητα.

Πιο συγκεκριμένα, η διαφορετικότητα έχει υλικές διαστάσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν ορισμένες ενδείξεις στο κοινωνικό status του ατόμου, αλλά να μη φαίνονται με μια πρώτη οπτική επαφή. Παραδείγματα τέτοιων διαστάσεων θα μπορούσε να είναι η κοινωνική τάξη ή ο τόπος καταγωγής. Υπάρχουν ακόμα οι σωματικές διαστάσεις, όπως το φύλο και η φυλή, οι οποίες προβάλλονται άμεσα με την εξωτερική εμφάνιση του ανθρώπου. Αντίθετα, οι συμβολικές διαστάσεις, όπως η κουλτούρα και ο τρόπος συμπεριφοράς γίνονται αντιληπτές σταδιακά μέσω της αλληλεπίδρασης. Η διαφορετικότητα λοιπόν έχει μια αθέατη πλευρά, την οποία μπορεί συχνά να παραβλέπουμε, γεγονός που δε μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τα οφέλη της μοναδικότητας (Αρβανίτη & Βλάχου, 2023).

Αυτές οι πλευρές της διαφορετικότητας φαίνονται στο παρακάτω βίντεο, το οποίο δημιουργήθηκε από το Μουσείο Παιδικής Τέχνης με αφορμή το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της έκθεσης «Μόνος ή Μοναδικός; διαφορετικότητα και ρατσισμός». Το βίντεο αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί ως «πείραμα» για παιδιά από 5 ετών και άνω, με σκοπό την αποδόμηση των στερεοτύπων και την ευρεία κατανόηση της διαφορετικότητας ως κανόνα και μέρος της ταυτότητάς μας.

Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=8XP9RxiSRF0 (Museum of Greek Children’s Art, 2016).

Βιβλιογραφία

Αρβανίτη, Ε., & Βλάχου, Μ. (2023). Διαφοροποιημένος Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός: Οι πολλαπλές πτυχές της διαφορετικότητας. [Powerpoint slides]. Ανάκτηση από Πανεπιστήμιο Λευκωσίας: https://courses.unic.ac.cy/course/view.php?id=28649#section1

Museum of Greek Children’s Art. (2016, Φεβρουάριος 11). Ένα μικρό πείραμα – «Μόνος ή Μοναδικός; διαφορετικότητα και ρατσισμός». [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=8XP9RxiSRF0